Deel 1: Elohim-JHWH
Vervolg op het tweede tekstgedeelte van deel 1.
JHWH
Naast El en Elohim komen we een andere naam voor God tegen. Vroeger spraken we van Jehova, inmiddels hebben we meer geleerd en spreken we van Jahweh of JHWH. Deze naam wordt in het oude testament verreweg het meest gebruikt 6823 keer. De eerste keer in Genesis 2:4 samen met Elohim, JHWH-Elohim, meestal wordt JHWH met hoofdletters geschreven, HERE of HEERE en Elohim als God, er staat dus JHWH-Elohim. Ik vind het ontzettend jammer dat niet gewoon de letterlijk woorden zijn overgenomen. We komen ook het woord Heere, of Here tegen dan met kleine letters, dat is een vertaling van het woord adonai, daarover verderop meer.
In Genesis 28:13 zien we een mooi voorbeeld: ‘ Ik ben de HEERE (JHWH), de God (Elohim) van Abraham uw vader’.
Denk nog even aan de bronnen-splitsing, het is toch volstrekt ongeloofwaardig hier twee bronnen te lezen en de schaar er tussen te zetten.
Betekenis JHWH
Hier moeten we zeer voorzichtig zijn, het gaat om Gods naam en die is zeer heilig. Deze naam is afgeleid van het werkwoord ‘havah’ dat betekent ‘zijn’ of ‘wezen’, bijna gelijk aan het woord ‘chavah’, dit betekent ‘leven’ en kan zowel als werkwoord, maar ook als zelfstandig naamwoord gebruikt worden.
Dit woord, de naam, JHWH, geeft aan dat God absoluut in Zichzelf bestaat. Hij leeft (werkwoord) en Hij is leven (zelfstandig naamwoord). Hij bezit in zichzelf eeuwig leven. Je kunt spreken over de Elohim, God tegenover de afgoden, maar je kunt nooit zeggen: de JHWH, want goden zijn er vele, maar JHWH is enig en uniek. Je kunt zeggen, die god, de andere god, maar zo kun je dat niet bij de naam JHWH doen, zo is er maar één.
Lessen van Stefanus
In Handelingen 7 lezen we de dramatische gebeurtenis die tot de steniging van Stefanus leidde. We horen Stefanus getuigen: ‘De God der heerlijkheid verscheen aan onze vader Abraham, toen hij nog in Mesopotamië was’ (Handelingen 7:2). Wie is deze God der heerlijkheid? Paulus en Jacobus geven ons het antwoord: ‘een wijsheid die niemand van de leiders van deze wereld gekend heeft. Immers, als zij die gekend hadden, zouden zij de Heere der heerlijkheid niet gekruisigd hebben’ (1 Korinthe 2:7).
Verder lezen we: ‘heb het geloof in onze Heere Jezus Christus, de Heere der heerlijkheid’ (Jacobus 2:1). Bedenk daarbij wat in Johannes 1:18 staat geschreven: ‘Niemand heeft ooit God gezien; de eniggeboren Zoon, Die in de schoot van de Vader is, Die heeft Hem ons verklaard’.
We zien dus tot wat voor mooie inzichten we komen wanneer we die namen van de Heere God onderzoeken, we gaan Hem en de Heere Jezus beter leren kennen.
Relatie tot Israël
We wezen al op de roeping van Mozes. Het gaat erom dat we begrijpen dat wanneer de Heere God een speciale openbaring van Zichzelf wilde geven, Hij de Naam JHWH gebruikte. Bij Zijn Zelfopenbaring onthult God zich op de meest persoonlijke en meest intieme manier. Elohim is dus de meer algemene aanduiding van God, in relatie tot Zijn schepping, de machtige God die dit scheppingswerk realiseert. JHWH is de naam waarin God Zichzelf meedeelt, Zichzelf meer onthult. Anders gezegd, Elohim past in de lijn van Jafet, JHWH past in de lijn van Sem. In die laatste lijn komt Gods volk naar voren en van dat volk vraagt God morele en ethische zuiverheid, denk aan de tien geboden.
Je kunt ook zeggen: de naam Elohim voor de Heere onze God, sluit liefde in tot heel Zijn schepping en alles wat het werk van Gods hand is. Zijn naam JHWH bepaalt ons bij Gods liefde voor hen die zich aan Zijn woord en weg houden. Allereerst natuurlijk de patriarchen, dan het volk Israël en vandaag ieder die Jezus als Heer en Heiland heeft aangenomen en Zijn Naam belijdt.
Adonai
Een andere naam die we vaak tegenkomen is Adonai. In onze Bijbel vertaalt met ‘Heere’. Ongeveer 300 keer komen we dit woord zo tegen, bijna altijd in het meervoud, dus weer zo’n bijzondere constructie zoals we die zagen bij Elohim. We zien het dan altijd in combinatie met ‘mijn’, dus ‘mijn Heren’. Hier mogen we zeker een bevestiging zien van wat we de drie-eenheid noemen. We komen dit woord nog zo’n 215 keer tegen, maar dan voor mensen gebruikt, dan gaat het om meester, of heer of eigenaar. In die gevallen echter wordt het enkelvoud gebruikt ‘adon’. We leren zo dus hoe wonderlijk, maar ook hoe duidelijk onderscheidend Gods woord met woorden, namen en taal omgaat.
Deze ‘gewone’ betekenis, heer, meester, eigenaar leert ons natuurlijk wel hoe de
meervoudsvorm gezien moet worden. De Heere God is onze Heer, Meester, Eigenaar. We zijn niet van onszelf, als Zijn schepselen is Hij onze Heer. Onze Heer heeft als Soeverein het recht op ons en wij moeten ons voor Hem verantwoorden. We staan schuldig, maar in Zijn Zoon komt God ons genadevol tegemoet, maar ook dan, gekocht en betaald, moeten we ons voor Hem verantwoorden voor hetgeen wij met en in ons leven doen. We zijn niet van onszelf.
Hier zien we de botsing met de autonome, moderne mens, de rechten van de mens.
Samengestelde namen
In het Oude Testament leren we dus verschillende namen van God kennen, Elohim, Adonai, JHWH, dat soms verkort wordt tot JaH, b.v. in het woord HalleluJaH. Vaak zien ze Zijn naam in combinaties met een bepaalde uitdrukking waarin we een aspect van de Heere God leren kennen. Iets van de grootheid van Zijn wezen wordt dan uitgedrukt in de bijgevoegde benaming. Een hele mooie is El Shaddai, God, de Almachtige, dus een samenstelling met El.
Daarnaast vinden we tien van dergelijke combinaties:
Tot zover het derde en tevens laatste tekstgedeelte van deel 1 van “Namen van God”-Elohim-JHWH. Binnenkort volgt het eerste tekstgedeelte van deel 2 van “Namen van God”-El-Shaddaï.
Met dank aan en toestemming van Dhr. H. Schouten overgenomen van www.bijbelenprofetie.com